ملكه مهد-ي عوليا قيزيلباش
Məhd-i Ulya Qızılbaş

١٥٨٠-١٥٧٧ ميلادي. نائب السلطنه شاه ايسماعيل دوم (١٥٧٨-١٥٧٦) و شاه محمد خدابنده (١٥٨٧-١٥٧٨). از امپراتوري تركي آزربايجاني صفوي. اين دولت اصالتا توركمان، نخست در تبريز پايتخت تركان موغول ايلخاني، در سرزمين ترك نشين آزربايجان موضع گرفتند. توركمانان صفوي كه خود بر مذهب تركي علوي قيزيلباشي بودند باعث گسترش مذهب فارسي-عربي شيعه امامي در ايران شدند. مهد-ي عوليا نخست بر شوهر خويش محمدشاه مسلط شد. محمدشاه جانشين شاه ايسماعيل دوم، شاه سنيگراي بيرحمي بود كه پس از يكسال سلطنت با سم و توسط خواهرشان پري خان خانيم كشته شد. او رهبري ضعيف بود. پس از ترور شدن مهد-ي عوليا در سال ١٥٧٩، قزلباشان دوباره كنترل دولت صفوي را در دست گرفتند. در همين حال عثمانيان از فرصت استفاده كرده به قلمرو دولت قزلباش (صفوي) هجوم گسترده اي آوردند و اراضي بسيار وسيعي شامل بخش اعظم آزربايجان و گرجستان را تصاحب كردند.